نگاهی جامعه شناختی به نهادهای کنترلی (قانون، قدرت، مالکیت و دین) در ادبیات دده قورقود

داستان های دده قورقود، به مثابه آئینه تمام نمای آمال، سجایا و خصایل مردمانی از قوم ترک در گذشته های دور است. به عبارت بهتر، داستان های دده قورقود، بخشی از یاداشت­های تاریخی ـ فرهنگی شاخه­ای از اقوام بزرگ ترک (قبایل اوغوز) محسوب می­شود که بررسی ابعاد اجتماعی آنها و کشف مضامین و مفاهیم هنجاری و ارزشی نهفته در آنها به لحاظ جامعه شناختی می­تواند پرتویی بر حیات اجتماعی اقوام ترک و نوع نگرش و سازمان اجتماعی آنها و امور مرتبط با آن افکند. به همین دلیل، در مقاله حاضر تلاش می­شود قدرت، ساختار سیاسی و تأثیر و نفوذ رهبران فرهمند در مدیریت اجتماعی، کیفیت قوانین و مراجع و منابع تدوین آن، ساخت  اقتصادی جامعه و کارکردهای آن و نیز تأثیر دین و باورهای دینی در استحکام و تداوم سازمان اجتماعی اقوام مورد بررسی تحلیل شود.